We wensen u en onszelf een jaar waarin we onze normen ter discussie durven stellen. Niet om alles overboord te gooien, en al helemaal niet tot het loslaten van wederzijds respect. Maar wel om recht te doen aan de waarden die aan onze normen ten grondslag liggen.  Want zolang we elkaar aan onze normen willen onderwerpen vinden we niet de saamhorigheid die we verlangen, maar burgeroorlog. Terwijl normen nu juist bedoeld waren om een evenwichtige samenleving te creëren.

We zijn kennelijk nogal aan onze normen gehecht, gezien onze overspannen reactie zodra iemand eraan komt. Terwijl een norm slechts een toetsingscriterium is voor de waarde waaruit zij voortkomt. Laten we die heftigheid beperken door normen en waarden van elkaar te onderscheiden en te beseffen dat kritiek op normen nog geen kritiek is op waarden. Want waarden zoals naastenliefde, eerlijkheid, gastvrijheid of rechtvaardigheid zijn universeel en gelden onveranderlijk, voor iedere cultuur en ieder tijdperk. De normen die de uitvoering van deze waarden toetsen, verschillen echter wél per cultuur en tijdperk en veranderen daardoor voortdurend. Dat zal ook moeten, willen we positief blijven ontwikkelen. De saamhorigheid uit de jaren vijftig zou in de toenmalige vorm immers niet meer passen in de huidige tijd en ook vrijheid ziet er tegenwoordig anders uit. Normen veranderden maar de waarden bleven

Daarom wensen we u focus op overkoepelende waarden om vervolgens samen nieuwe normen te vinden. Een delicate en tijdrovende klus, maar vele malen vruchtbaarder dan pogingen om oude vormen te behouden of te heroveren.

Hartelijke groet en graag tot ziens in 2017, Tineke en Gaitske