‘Geld najagen reduceert het vermogen tot samenwerken.’
Dit las ik onlangs in Met de Wetenschap van Nu van Willem van der Does, hoogleraar experimentele psychopathologie Universiteit Leiden.
Proefpersonen die (onopvallende) geldprikkels kregen (zoalsdollarbiljetten verwerkt in posters) bleken 3 x zo vaak een voorkeur te hebben voor solo-activiteit dan wie (subtiel) werd blootgesteld aan posters met bv. tropische vissen. Ook gavenze na het experiment de helft minder aan een goed doel dan wie een natuurlandschap aan de muur had hangen.
Deze waarnemingen sluiten aan bij de ervaring van Symbool. Focus op geld lokt eerder egocentrisme en onderlinge concurrentie uit – met alle energieverlies van dien – dan succesvol aansluiten op elkaars talenten om ondernemingsdoelen te realiseren. Persoonlijke bonussen versterken deze minder gewenste situatie en leiden in extreme gevallen tot uitholling van een onderneming. Sla de krant maar open.
Maar het kan anders, én beter. In opkomende markten floreren bedrijven die duurzaamheid en sociale inbedding als doel en kernwaarde hebben – en die dat beloond zien met hoge winsten en beurskoersen, en met snelle groei op de koop toe. Dit vraagt echter om een andere
mentaliteit en daarmee om een ander, meer ethisch leiderschap.